کلبه چوبی اغلب به کلبه های اطلاق می شود که از قطعات کنده شده درختان ساخته می شود این قطعات گاهی به صورت اره نشده هم مورد استفاده قرار می گیرند. از لحاظ معماری این کلبه ها بسیار ساده هستند کلبه ها در حقیقت بخشی از تاریخ باستان آمریکا و اروپا هستند. محققان بر این باورند نسل اول مهاجران امریکایی از این سازه ها استفاده می کردند. حتما شما در همه ی روستا های کشور به خانه های چوبی نیز بر خورده اید. ما در این مقاله می خواهیم برای آن دسته از افرادی که صاحب خانه ای چوبی هستند یا اینکه به ساخت و ساز یک کلبه چوبی فکر می کنند راهنمایی های لازم را درباره ی مزایا یا معایب بنا های چوبی و مواردی که برای شما در نگهداری و حفظ خانه های چوبی لازم است بپردازیم. همچنین درباره نکات و مزایای گوناگون انواع چوب و مزیت های کلبه های چوبی نیز نکاتی را خواهیم گفت.
کلبه چوبی چیست؟
کلبه چوبی اغلب به یک خانه کوچک چوبی گفته می شود که با تکه های چوبی که از درختان گوناگون تهیه و بریده شده اند ساخته می شود. البته به صورت سنتی این تکه های چوب را ممکن بوده بدون اره کردن و صاف کردن چوب های جنگلی نیز استفاده کنند. این امر باعث می شده که کلبه های چوبی بصورت کاملا نوستالژیک و با قدمت و پیشینه ای دراز به نظر آیند. از نظر نوع معماری که در این کلبه ها استفاده می کردند کلبه های چوبی دارای معماری بسیار ساده ای بوده و ساخت کلبه ها به لحاظ تاریخی از پیشینه ای در تاریخ آمریکا و اروپا برخوردارند. بخشی از محققان تاریخ بر این عقیده اند که این کلبه های چوبی مورد استفاده مهاجرانی بوده که به عنوان نسل اول در تاریخ امریکا مطرح هستند.
تاریخچه ساخت کلبه های چوبی در اروپا
در مورد کلبه های چوبی و تاریخچه ی آن ها سخن ها بسیار است اما به صورت مختصر می توان گفت که کلبه های چوبی را پیشینیان ما در اروپا با استفاده از الوار ها و تکه های چوب درختان می ساخته اند. این به دلیل مزیت های خوبی که چوب دارد که برای ساخت کلبه های کوچک بسیار آن را مناسب میکرده است. در روم باستان برای نخستین بار بحث معماری این کلبه های چوبی توسط شخصی که به نام مارکوس ویتروویوس پولیو معروف می باشد در کتاب خود مطرح کرد و به تفصیل روش معماری آن ها را بصورت اشکال هندسی که در کتاب خود کشیده است شرح داده است. محققان بر این باورند که قطعا قبل از این کتاب نیز این معماری و ساخت این سازه های کلبه ای شکل با چوب در میان جوامع باستانی رواج داشته است و بصورت سینه به سینه از نسل به نسل منتقل می شده است. اما می توان گفت که برای نخستین بار توسط این شخص رومی بطور کاملا مدرن مطرح گردیده است.
در کتاب شخص مذکور نوشته شده که در پنتوس یا شمال ترکیه امروزی افرادی با کنده های درخت و بریدن تکه های چوب از درختان به شکل افقی این تکه ها را به یکدیگر می چسبانده اند و فضا هایی که در کنار این چوب ها خالی می مانده اند را با گل و بوته می پوشانده اند. البته محققان زیادی می گویند که ساخت وساز و احداث این کلبه های چوبی در منطقه ی اسکاندیناوی و در شرق اروپا به لحاظ تاریخی رواج داشته است. البته می توان گفت که منشاء و ماخذ نخستین ساخت وساز این کلبه ها نامشخص می باشد اما برخی از محققان فکر می کنند که به حدود ۳۵۰۰ سال قبل از میلاد مسیح این کار انجام می شده است.
مزایای کلبه چوبی چیست؟
از نظر سرعت در ساخت و ساز کلبه های چوبی و خانه های چوبی از سرعت بالایی در اجرای پروژه نسبت به سازه های بتنی و آجری برخوردار می باشد. بنابراین می توان گفت که در صرفه جویی در زمان یکی از گزینه های مطرح برای ساخت وساز و احداث بنا می باشد. حتی جالب است بدانید که در زمان وقوع حوادثی مثل طوفان یا بارش برف و باران نیز می توان بر خلاف سازه های دیگر به کار ساخت کلبه و خانه های چوبی ادامه داد و پروژه را متوقف نکرد.
مزیت دیگری که ساخت کلبه های چوبی دارند امکان اصلاح در پروژه در حین ساخت و احداث بنا می باشد. همچنین امکان اصلاح این بنا های چوبی بعد از اتمام پروژه نیز از شما سلب نمی شود و شما می توانید در هر زمان که اراده کنید به اصلاح یا گسترش بنا بپردازید. زیرا خانه ی چوبی به دلیل سادگی تعمیر و کار با چوب که آن را به عنوان یک مصالح با قابلیت شکلپذیری بالایی که دارد می شناسیم. تعمیرات و نگهداری از کلبه های چوبی از تعمیرات بنا های آجری و سیمانی به دلیل سادگی و زمان کمتر آن ارزان تر نیز می باشد.
یکی از نقاط قوتی که در سازه های چوبی بخصوص در کلبه ها و خانه های چوبی به چشم می خورد امکان انتخاب وسیعی است که انواع گزینه های چوب درختان مختلف به سازنده ی بنا می دهد. بطوریکه هر یک از انواع چوب می تواند خواص گوناگون و فوق العاده ای را برای سازه ی شما ایجاد کند و شما نیز از آن بهره می برید. امروزه می توان انواع چوب را بالغ بر پنج هزار نوع گوناگون طبقه بندی کرد و شما به عنوان سازنده این بنای چوبی می توانید به همین اندازه گزینه برای انتخاب داشته باشید که این مسئله فوق العاده می باشد.
همان طور که گفته شد هر نوع چوب درختان خواص فوق العاده و بی نظیری برای خود دارند. اما چه خواصی را می توان از انواع چوب توقع داشت؟ برای مثال می توان به زیبایی عایق بودن استحکام یا مقاومت در برابر خمش نام برد که شما برای نمای ساختمان می توانید از برش هایی از انواع چوبی که زیبایی خیره کننده ای دارند استفاده کنید و همزمان برای بخش های دیگر بنا برای مثال کف ساختمان یا نرده ها و دیوار ها یا دکوراسیون داخلی از انواع دیگر چوب استفاده کنید.
مزیت های چوب درختان
علاوه بر اینکه چوب را می توان به روش های مختلف تغییر داد. برای مثال می توان رنگ های خاصی را به چوب داد مثل رنگ های جلا یا اینکه چوب را می توان صیقل داد و ساب زد یا برش داد و همین شکلپذیری چوب است که امکانات وسیعی را به سازنده ی بنا می دهد و دست او را انتخاب ها باز می گذارد. از دیگر مزایایی که برای چوب می توان نام برد سبک بودن در عین مقاوم بودن است بطوریکه در میان انواع مصالحی که برای ساخت بناها و کلبه ها که وجود دارد چوب از جمله سبک ترین های مصالح است.
مزیت دیگری که سازه های چوبی و کلبه های چوبی دارند دوام بالا و ایمنی آن در زلزله است. توان خمشی که چوب دارد آن را از دیگر مصالح ساختمانی جدا می کند. بطوریکه آجر و سیمان اصلا چنین قابلیتی ندارند و شما نمی توانید آن ها را خم کنید. به همین دلیل است که امکان جابجایی کل ساختمان چوبی را برای شما فراهم می سازد. امکانی که در سازه های سیمانی یا آجری وجود ندارد یا به ندرت می توان حتی به آن فکر کرد. زیرا کوچک ترین جابجایی در سازه های آجری می تواند به معنی ترک برداشتن یا از دست رفتن مقاومت سازه باشد.
فرآوری ها و خواص مختلف چوب
از جمله مزایای دیگر چوب آن است که میتوان روی آن فرآوری های مختلفی انجام داد و خواص آن را بهبود بخشید تا برای ساخت کلبه های چوبی به خوبی از آن استفاده کرد. همچنین وقتی که صحبت از ساخت کلبه های چوبی می شود می توان بر روی انواع چوب فرآوری های گوناگونی را در کارخانه ها انجام داد. این به معنای تغییر خواص چوب و ایجاد خواص جدید در آن است. برای مثال این کار می تواند باعث مقاومت بیش از پیش چوب سازه در برابر آب یا رطوبت باشد. از جمله دیگر خواص و مزایای جوب خاصیت ضد صدا بودن و عایق بودن آن در برابر سر و صدا می باشد. بطوریکه چوب به دلیل تراکم زیاد خود می تواند انعکاس صدا را جلوگیری کرده زیرا صدا را به خود جذب می نماید. برای همین برای استفاده در خانه های مسکونی مناسب بوده و طرافداران خاصی نیز دارد. به همین دلیل است که شاید در همایش ها و سالن های بزرگ کنسرت و غیره از چوب استفاده می شود. همچنین چوب را به لحاظ دوام و اینکه مانند آهن زنگ نمیزند نیز مورد توجه ویژه ای قرار داده اند. انعطافپذیری و خمش چوب می تواند آن را در برابر آسیبی که زلزله می تواند به ینا وارد کند و سبکی آن هم آن را مقاوم می کند.
چرا سازه های چوبی مورد توجه و پرطرفدار هستند؟
ساخت خانه ها و کلبه های چوبی در سال های اخیر مورد توجه بسیاری از مردم قرار گرفته است و دلیل آن شاید خسته کننده بودن المان های شهری و سازه های بتنی و آجری باشد. توده های بتن و آجر فاقد زیبایی خاصی که چوب و طرح های آن دارد هستند و ظاهر سردی دارند. این سازه ها اما به دلیل نیازی که در شهر ها به بشر تحمیل می گردد جزئی جدایی ناپذیر از زندگی بشر شده اند. اما کلبه های چوبی می تواند گزینه ی مناسبی برای تفریح و اقامت در نزدیکی جنگل و فرار از شهر و شلوغی بی نهایت آن باشد. همچنین برای روستاییانی که می خواهند در کنار زمین کشاورزی خود سازه ای داشته باشند تا بتوانند در آن لحظاتی را استراحت کنند نیز گزینه ای مناسب به نظر می رسد.
ضمن اینکه بسیاری از روستاییان به اقامت گاه های تابستانی فکر می کنند و در فصول گرم سال به زندگی در آن ها روی می آورند که کلبه های چوبی می تواند گزینه ای عالی برای این منظور باشد.